Rozliczenie zagranicznych dochodów w PIT

Jeśli podatnik uzyskuje dochody z pracy za granicą, to aby ustalić, czy musi płacić podatek w Polsce, powinien określić, w jakim kraju ma miejsce zamieszkania dla celów podatkowych (rezydencję podatkową).

Jeżeli nie jest rezydentem podatkowym w Polsce (jest nierezydentem), to podlega ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu – rozlicza się z polskim urzędem skarbowym tylko z dochodów osiąganych w Polsce.

Jeśli zaś jest polskim rezydentem podatkowym, to podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu – wszelkie dochody, niezależnie od tego, w jakim kraju je uzyskał, powinien rozliczyć w Polsce. Za polskiego rezydenta podatnik będzie uznany, jeśli: posiada na terytorium Polski centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub przebywa na terytorium Polski dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.

Jeżeli podatnik jest uznany za rezydenta podatkowego przez 2 państwa i z krajem, z którego uzyskuje dochody, Polska zawarła umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania, jego miejsce zamieszkania określa się zgodnie z przepisami tej umowy.

Jeśli polski rezydent podatkowy osiąga dochody z pracy za granicą – dochody te są opodatkowane nie tylko w Polsce, ale też w kraju ich uzyskania.

Od tej ogólnej zasady opodatkowania takich dochodów umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania przewidują wyjątek, gdy wynagrodzenie za pracę wykonywaną w drugim państwie jest opodatkowane tylko w Polsce, tj. gdy są równocześnie spełnione 3 warunki:

• przebywa w drugim państwie nie dłużej niż przez określony czas (najczęściej 183 dni w roku kalendarzowym lub w ciągu kolejnych 12 miesięcy, liczone od dnia przybycia do tego państwa),
• wynagrodzenie jest ponoszone przez pracodawcę lub w imieniu pracodawcy, który nie ma miejsca zamieszkania lub siedziby w drugim państwie,
• wynagrodzenie nie jest ponoszone przez zakład lub stałą placówkę, którą pracodawca posiada w drugim państwie.

Jeśli nie jest spełniony którykolwiek z tych warunków, wtedy wynagrodzenie podatnika może być opodatkowane zarówno w państwie, w którym praca jest wykonywana, jak i w państwie, którego jest rezydentem.

Aby uniknąć podwójnego opodatkowania uzyskanych dochodów (za granicą – w państwie źródła, i drugi raz – w Polsce – w państwie rezydencji), stosuje się jedną z 2 metod unikania podwójnego opodatkowania, tzn. metodę wyłączenia z progresją albo proporcjonalnego odliczenia. O tym, która z metod ma zastosowanie w danym przypadku, decydują przepisy zawartej przez Polskę z krajem, z którego podatnik uzyskuje dochody, umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania  albo ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – jeżeli z krajem, z którego uzyskuje dochody, Polska nie zawarła umowy.

Podatnik składa zeznanie PIT-36 z załącznikiem PIT/ZG (odrębnie dla każdego państwa uzyskania dochodu) – jeżeli uzyskał dochody z zagranicy:

• które są w Polsce zwolnione od podatku na podstawie umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, ale uzyskał też inne dochody podlegające w Polsce opodatkowaniu wg skali podatkowej albo chce rozliczyć się wspólnie z małżonkiem lub
• które nie są w Polsce zwolnione od opodatkowania.

Uzyskiwanie przychodów zagranicznych nie pozbawia możliwości wspólnego rozliczenia z małżonkiem bądź jako osoba samotnie wychowująca dziecko. Podatnik może przy tym skorzystać z szeregu ulg, jeśli spełnia określone warunki.